Jedną z najbardziej uciążliwych chorób dotyczących skalpu jest egzema skóry głowy. Może być powodem znacznego dyskomfortu, zdecydowanie utrudniać funkcjonowanie na co dzień, a także wpływać na kondycję włosów i powodować ich nadmierne wypadanie. Bywa często mylona z łupieżem i lekceważona, co prowadzi do bardzo poważnych komplikacji. Czym tak naprawdę jest to schorzenie, jakie są jego przyczyny i jak je leczyć? Odpowiadamy na najważniejsze pytania dotyczące tego problemu i wyjaśniamy, jak sobie z nim radzić!
Co to jest egzema skóry głowy?
Egzema skóry głowy (łac. eczema) to zbiorcza nazwa nieinfekcyjnych zapalnych schorzeń skórnych, których przyczyną jest często alergia – choć nie zawsze. Obecnie najczęściej w ten sposób (nie do końca poprawnie, ale niewątpliwie powszechnie) określa się także występujące na skalpie zmiany związane z AZS – atopowym zapaleniem skóry czyli przewlekłą dermatozą – oraz łojotokowym zapaleniem skóry i łuszczycą. Egzema może przybierać formę ostrą, podostrą lub przewlekłą, jednak zawsze dotyczy tylko wierzchnich warstw skóry. Choroba ta jest zazwyczaj bardzo nieprzyjemna, szczególnie jeśli nie wdroży się odpowiedniego leczenia i nie zadba o właściwą pielęgnację skalpu.
Egzema skóry głowy – objawy, których nie można lekceważyć
W przypadku początkowego stadium egzemy skóry głowy objawy niestety łatwo pomylić z łupieżem. W jej trakcie naskórek zaczyna się łuszczyć, odpadając charakterystycznymi, białymi płatkami, które są doskonale widoczne na ubraniu. Choroba ta z czasem daje jednak dużo więcej charakterystycznych objawów, z którymi koniecznie należy zgłosić się do dermatologa. Mowa przede wszystkim o takich sygnałach ostrzegawczych jak:
- rumień (mocne zaczerwienienie) i stan zapalny,
- sucha, nadwrażliwa skóra głowy,
- pojawiające się strupy,
- sączące się pęcherze,
- silny świąd.
Bardzo często choroba ta równolegle występuje również na skórze innych partii ciała, choć nie jest to regułą. Uporczywe swędzenie bardzo często staje się przyczyną dalszych zakażeń grzybiczych i bakteryjnych – chorzy odruchowo drapią głowę, tworząc niewielkie ranki na skórze, które ulegają zakażeniom. Efektem tego staje się nadmierne wypadanie włosów, a nawet łysienie.
Najczęstsze przyczyny egzemy skóry głowy
Do częstych przyczyn egzemy skóry głowy zaliczyć można alergie – problem pojawia się natychmiast po kontakcie skalpu z uczulającym czynnikiem, np. szamponem lub odżywką, bywa również reakcją alergiczną na określony składnik pokarmowy. To oznacza, że powodem jej pojawienia się może być zarówno nieprawidłowa pielęgnacja włosów, jak i zła dieta. Egzemę mogą wywoływać także czynniki niealergiczne – wewnętrzne i genetyczne. Dotyczy to m.in. AZS, które jest efektem nieprawidłowej reakcji organizmu na alergeny.
Egzema skóry głowy – leczenie
Jeśli u pacjenta stwierdzono egzemę skóry głowy, leczenie należy wprowadzić natychmiast – jest to niezbędne w kontekście komfortu życia chorego, a także zapobiegania długofalowym skutkom choroby (np. łysieniu czy zliszajowaceniu skóry) i pogorszeniu stanu skalpu. Radzenie sobie z tym problemem wymaga kompleksowego podejścia i musi obejmować:
- leczenie farmakologiczne – dobierane przez dermatologa (np. leki przeciwhistaminowe, retinoidy, inhibitory kalcyneuryny, glikokortykosteroidy etc.);
- wprowadzenie właściwej rutyny pielęgnacyjnej;
- zmianę diety;
- stosowanie naturalnych preparatów wspomagających leczenie, np. dziegciów.
Bardzo duże znaczenie ma regularne i konsekwentne miejscowe stosowanie preparatów emolientowych pokrywających skórę głowy warstwą ochronną. Mają one również działanie łagodzące i nawilżające, przywracają naskórkowi elastyczność. Istotne jest również zabezpieczanie skalpu przed szkodliwymi czynnikami takimi jak promienie słoneczne czy mróz.
Jak powinna wyglądać pielęgnacja skóry głowy przy egzemie?
Pielęgnacja skóry głowy dotkniętej egzemą musi bazować na kosmetykach o naturalnym składzie, delikatnych i hipoalergicznych. Powinny one zawierać przede wszystkim:
emolienty – kwasy tłuszczowe, ceramidy, naturalne olejki;
- glicerynę,
- panthenol i inne witaminy (przede wszystkim A, D i biotynę);
- humektanty – składniki absorbujące i zatrzymujące wodę;
- alantoinę.
Z całą pewnością należy unikać szamponów zawierających silne detergenty (SLS, SLES), siarczany oraz substancje zapachowe (w tym też zapachowe olejki) – to składniki o działaniu alergizującym i drażniącym, które mogą znacznie pogorszyć stan skóry. Dużo lepszym wyborem będą produkty o naturalnym składzie, zawierające delikatne surfaktanty (takie jak np. szampon z serii Istota Natury, którego skład jest naturalny w 95%). Warto sięgać po toniki i kuracje o właściwościach antybakteryjnych i normalizujących, które pomogą przywrócić prawidłowe pH skalpu, nawilżyć go i zapobiec powstawaniu wtórnych zakażeń.
Mycie i suszenie skóry głowy z egzemą
W przypadku egzemy dobór odpowiednich kosmetyków jest kluczowy, jednak równie ważne jest dbanie o to, aby pielęgnacja włosów przeprowadzana była w prawidłowy sposób. Przede wszystkim warto zdecydować się na mycie głowy metodą kubeczkową. Szamponu nie aplikuje się wtedy bezpośrednio na uwrażliwiony skalp, ale miesza w kubeczku z wodą aż do uzyskania piany. Pianę nakłada się na skórę głowy i delikatnie wmasowuje. Dzięki temu dużo łatwiej spłukać szampon – dokładne usuwanie ze skóry pozostałości detergentu jest niezwykle ważne podczas leczenia.
Przy egzemie skóry głowy należy również bardzo ostrożnie używać suszarki. Strumień gorącego powietrza podrażnia skórę i może powodować jej dodatkowe wysuszenie, co przy problemach tego typu jest niewskazane i może stać się przyczyną znacznego dyskomfortu. Dlatego też najlepiej korzystać wyłącznie z chłodnego nawiewu, trzymać suszarkę jak najdalej od skalpu i suszyć włosy z pochyloną w dół głową.
Czy można poradzić sobie z egzemą skóry głowy domowymi sposobami?
Istnieje bardzo wiele naturalnych sposobów na walkę z egzemą skóry głowy, nie mogą one jednak w pełni zastąpić odpowiednio dobranego leczenia dermatologicznego. W połączeniu z lekami bardzo dobre efekty daje stosowanie dziegciów, czyli substancji smolistych pochodzenia roślinnego (np. sosnowych czy brzozowych), a także węgla aktywnego. Ważne jest również dbanie o prawidłową pielęgnację skóry głowy na co dzień i korzystanie z bezpiecznych kosmetyków o naturalnym składzie. To z całą pewnością złagodzi objawy schorzenia i pomoże szybciej się z nim uporać.
Dodaj komentarz